مسجد جامع عتيق شيراز، قديمي‌ترين مسجد شيراز است كه مسجد جمعه يا آدينه نيز ناميده مي‌شود.
پس از ورود اسلام به ايران در تمامي دوره‌هاي تاريخي در كنار ابنيه‌ي تاريخي مربوط به هر دوره، حكمرانان و بزرگان مردم، اقدام به ساخت مساجدي كرده‌اند كه اكنون يكي از عناصر شناخت تاريخ اين سرزمين به شمار مي‌روند. هر كدام از شهرهاي اين سرزمين كه از حيث قدمت صاحب امتياز باشند، يك يا چند مسجد تاريخي را نيز در خود جاي داده‌اند. مانند شهر شيراز كه مساجد كم‌نظيري از لحاظ تاريخي و ارزش‌هاي معماري در آن وجود دارد. در مجله دلتا به بررسي مسجد جامع عتيق مي‌پردازيم.
قدمت مسجد جامع عتيق
مسجد عتيق كه به آن مسجد آدينه نيز گفته مي‌شود، قديمي‌ترين مسجد شيراز است و در شرق حرم شاه‌چراغ قرار دارد، به نحوي كه يكي از ورودي‌هاي آن از داخل حياط حرم شاه‌چراغ است. كاوش‌هاي باستان‌شناسي نشان مي‌دهد اين مسجد را روي بقاياي عبادتگاهي قديمي (احتمالا آتشكده) بنا كرده‌اند و حتي نقشه‌ي بناي قبلي در طراحي مسجد نيز تاثيرگذار بوده است.
اين عبادتگاه قديمي مربوط به دوره‌ي پيش از اسلام است؛ ولي به علت محدوديت در كاوش‌ها مشخص نيست متعلق به كدام يك از دوره‌هاي تاريخي است.
ساخت بناي اين مسجد متعلق به دوران حكومت عمروليث صفاري، دومين فرمانرواي سلسله‌ي صفاريان يعني بين سال‌هاي ۲۶۵ هجري قمري تا ۲۸۷ هجري قمري است. بناي اين مسجد در طول حيات خود بارها مرمت شده است كه بسياري از اين مرمت‌ها قدمت قابل توجهي دارند.
مسجد عتيق و حافظ
امين احمد رازي تذكره‌نويس و اديب ايراني قرن يازدهم هجري صاحب كتاب چهار جلدي هفت اقليم كه در سال ۱۰۱۰ هجري قمري در بخشي از كتاب هفت اقليم خود كه در مورد حافظ شيرازي است، مسجد عتيق را مسجدي مي‌داند كه حافظ شيرازي خود را ملزم كرده بوده تا هر شب جمعه به اين مسجد بيايد و به تلاوت قرآن بپردازد.
همچنين برخي از محققان ادبي با توجه به اين‌كه حافظ از طريق مشاغل ديواني (حكومتي) امرار معاش مي‌كرده است، معتقد هستند كه از طرف شاه اسحاق اينجو، مسئوليت دارالمصحف به حافظ داده شده بوده و علت حضور حافظ در مسجد عتيق در كنار مطلبي كه امين احمد رازي گفته، اين مسئوليت نيز بوده است.
براي ديدن مطالب بيشتر در مورد گردشگري از مطلب “مسجد نصير الملك شيراز ؛تركيب معماري و رنگ” ديدن كنيد.
همچنين بخوانيد:
واقعيت هايي درباره روسيه كه نمي دانستيد
جاذبه هاي سردشت؛ بهشت آذربايجان
با مجله گردشگري دلتا همراه باشيد .