بازار تبريز از منحصر به فردترين معماري شكل گرفته و با مساحتي حدود يك كيلومتر مربع، بزرگ‌ترين بازار سرپوشيده ايران است كه مرداد ماه سال 89 به عنوان نخستين بازار جهان در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيد و همه ساله از پربازديد ترين مكان‌هاي تاريخي آذربايجان شرقي است.
بازار تبريز در سال ۱۳۵۴ خورشيدي در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. تاريخ بناي اين مجموعه مشخص نيست؛ ولي بسياري از جهان‌گرداني كه از سده چهارم هجري تا دوره قاجاريان از اين بازار بازديد كرده‌اند، درباره آن اطلاعاتي ارائه داده‌اند.اين بازار حدود ۳ سده پيش و پس از وقوع زمين‌لرزه تاريخي تبريز در سال ۱۱۹۳ قمري توسط حاكم وقت تبريز بازسازي شده است. براي آشنايي بيشتر با اين ركورد دار گينس با مجله دلتا همراه باشيد.
بسياري از گردشگران و جهانگردان نظير ابن بطوطه و ماركو پولو از رونق و شكوه بازار تمجيد كرده‌اند. اين بازار با داشتن حدود ۵٬۵۰۰ باب حجره، مغازه و فروشگاه، ۴۰ گونه شغل، ۳۵ باب سرا، ۲۵ باب تيمچه، ۲۰ باب مسجد، ۲۰ باب راسته و راسته‌بازار، ۱۱ باب دالان و ۹ باب مدرسه ديني، به‌عنوان اصلي‌ترين مركز داد و ستد مردم تبريز شناخته مي‌شود.
تبريز پس از سدهٔ سيزدهم، پايگاه اصلي تجارت اروپا با مناطق شمالي ايران به‌شمار مي‌رفت؛ به گونه‌اي كه در سال ۱۲۵۶ خورشيدي، اين شهر ۲۵ تا ۳۳ درصد از كل مراودات تجاري كشور را عهده‌دار بود و از اين حيث برتر از تهران محسوب مي‌شد. همچنين تا سال ۱۲۸۵ خورشيدي، تبريز مركز اصلي تجارت ايران با آسياي ميانه شناخته مي‌شد.
هسته مركزي شهر تبريز در داخل يك چهارضلعي قرار گرفته و بازار در مركز اين چهارضلعي واقع شده‌است. اين بازار از سمت شرق به عالي‌قاپو (مجموعه كاخ‌هاي ولي‌عهدنشين) و از سمت غرب به مسجد جامع محدود شده و از سمت شمال، بخش‌هايي از شمال رودخانه مهران‌رود را شامل مي‌شود و اين دو بخش به وسيله پل‌هاي چوبي كه در امتداد راسته‌بازار قرار دارند، به هم متصل مي‌شوند. نخستين نقشه از بازار در سال ۱۳۲۷ هجري، در بخشي از نقشه دارالسلطنه تبريز و به دست اسدالله خان مراغه‌اي ترسيم شده‌است. نقشه اين بازار در بخش شمال شرقي نقشه مذكور رسم شده و اكثر جاي‌هاي مهم آن نظير تيمچه‌ها و كاروانسراها در اين نقشه نام‌گذاري شده‌اند.
جايزه معماري آقاخان
پروژه نوسازي بازار تبريز به عنوان يكي از پنج طرح برگزيده هيئت داوران جايزه معماري آقاخان در سال ۲۰۱۳ شد. جايزه به «سازمان ميراث فرهنگي ايران، دفتر آذربايجان شرقي» به عنوان مجري اين طرح تعلق گرفت.
همچنين بخوانيد:
قنات حفر شده توسط جن‌ها و ديوها
با مجله گردشگري دلتا همراه باشيد .