در اسكاتلند بر روي دامنههاي سرسبز خانهاي چوبي و قديمي وجود دارد، خانهاي عجيب كه به «خانه زلزله» معروف است و كسي در آن زندگي نميكند.

اگر داستان ساخته شدن اين خانه را ندانيد، شايد با شنيدن اسمش فكر كنيد در آن هميشه زلزله اتفاق ميافتد اما ماجراي اين خانه چيز ديگري است. با ما در مجله دلتا همراه باشيد تا با خانه زلزله در اسكاتلند آشنا شويد.
خانه زلزله در اسكاتلند
تا همين ۲۰۰ سال پيش تكنولوژي، پيشرفت چنداني نكرده بود و براي ثبت واقعهاي مثل زلزله نياز به خانهاي مخصوص بود. چنين خانهاي براي اولين بار در منطقهاي زلزلهخيز در اسكاتلند ساخته شد و ابزارهاي سادهاي در آن قرار گرفت تا بتوان قدرت زلزله را اندازهگيري و ثبت كرد. امروزه با پيشرفت تجهيزات لرزهنگاري اين خانه كاملا بياستفاده و به جاذبه گردشگري تبديل شده است.
معمولا در بريتانيا زلزلههاي بزرگي اتفاق نميافتد. اما به هرحال جزاير اين سرزمين هم در طول سال بارها تكانهايي ميخورند كه فقط تعداد كمي از آنها توسط مردم احساس ميشوند. بيشتر آنها آنقدر كم شدت هستند كه هيچ آسيبي وارد نميكنند. اما با اين حال اولين لرزهسنج دنيا در اسكاتلند و در محلي به نام كومري ساخته و نصب شده است. نمونهاي از اين لرزهسنج همچنان در خانهاي به اسم خانه زلزله كه روي علفزارهاي دامنهاي در منطقه Ross ساخته شده، قرار دارد.
دهكده كومري
دهكده كومري در شهر «پرتشاير» و در جنوب اسكاتلند، به خاطر قرار گرفتن روي گسل يكي از فعالترين مناطق زمينشناسي در بريتانياست. به خاطر همين موضوع به شهر لرزان معروف شده است. اولين زلزله ثبت شده در «پرتشاير» توسط فردي به اسم «جيمز ملويل» به ثبت رسيده است. كسي كه زمان اين زلزله نسبتا شديد را در دفترچه خاطراتش يادداشت كرد.
در طول ۵۰ سال ديگر هم ۷۰ لرزه مهم ديگر ثبت شد كه يكي از آنها بزرگترين زلزله تاريخ كومري بود. اين زلزله كه در بيشتر نواحي اسكاتلند احساس شد، باعث خراب شدن خانههاي كومري و ترك برداشتن سد نزديك شهر استيرلينگ شد. البته اين زلزله باعث ساخته شدن خانه زلزله شد.
خانه زلزله چگونه ساخته شد؟
در واقع بعد از اين زلزله بود كه دو نفر تصميم گرفتند كه ابزاري راهاندازي كنند تا به راحتي بتوانند ميزان زلزله را اندازهگيري كنند و داده هاي لرزهاي را به طور رسمي به ثبت برسانند.
اين ابزار از دو تخته چوبي تشكيل شده كه در جهتهاي شمال به جنوب و شرق به غرب بر روي زمين قرار گرفتهاند. بر روي اين تختهها يك سري استوانههاي چوبي قرار دارد كه با رسيدن به لبه تختهها بزرگتر ميشوند. با وقوع زمين لرزه، اندازه و وزن اين استوانهها بيشتر و اين ترتيب قدرت زمين لرزه اندازهگيري ميشود. ماسههايي كه در زير اين تخته چوبها وجود دارند از برخورد استوانهها به هم جلوگيري ميكنند. اين دستگاه با اينكه كاملا ابتدايي به نظر ميرسد اما براي اندازهگيري قدرت زلزله كاملا مناسب است.